İstanbul Aydın Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Barış Yazar, uzun süreli ekran kullanımının çocuklarda dikkat dağınıklığı, uyku problemleri ve okul başarısında düşüşe yol açtığını belirterek aileleri dikkatli olmaya çağırdı. Dr. Yazar, dijital cihazların kullanım süresinin artmasıyla birlikte çocuklarda dijital yorgunluk vakalarının belirgin şekilde yükseldiğini ifade etti.
Dijital yorgunluğun, ekran ve teknoloji kullanımının uzun
süre devam etmesiyle ortaya çıkan bir sorun olduğunu söyleyen Dr. Yazar, şu
değerlendirmede bulundu: “Çocuklar ekran karşısında uzun süre kaldığında dikkat
dağınıklığı, uyku düzensizliği, davranış problemleri, göz sağlığı sorunları ve
okul başarısında düşüş görülebilir. Küçük yaş gruplarında bu durum ayrıca
konuşma gecikmesi, sosyalleşme güçlüğü ve öğrenme problemleriyle de kendini
gösterebilir.”
Pandemi Sonrası Ekran
Süreleri Keskin Şekilde Arttı
Pandemi döneminin ardından dijital cihaz kullanımının tüm
yaş gruplarında arttığına değinen Dr. Yazar, eğitimde tablet kullanımının
yaygınlaşması ve sosyal medya tüketiminin artmasının dijital yorgunluğu daha
görünür hale getirdiğini söyledi.
0–2 Yaşta Ekran
Yok, 2–5 Yaşta Günde En Fazla 1 Saat
Erken çocukluk döneminde dijital maruziyetin beyin
gelişimini olumsuz etkilediğini vurgulayan Dr. Yazar, ailelere şu ekran süresi
önerilerini aktardı: 0–2 yaş: Ekran maruziyeti olmamalı. 2–5 yaş: Günlük süre 1
saati aşmamalı. 5 yaş ve üzeri: Mümkün olduğunca 2 saatin altında tutulmalı. Bu
sürelerin aşılmasının dil gelişimi ve öğrenme kapasitesi üzerinde kalıcı
etkiler bırakabileceğine dikkat çekti.
Göz Sağlığı Ve Duruş
Bozukluğu Riski Artıyor
Uzun süre ekran ışığına maruz kalmanın yalnızca bilişsel
değil fiziksel sağlık açısından da tehlike içerdiğini belirten Dr. Yazar,
çocuklarda göz kuruluğu, miyopi riski, odaklanma sorunları ve omurga
eğrilikleri görülebileceğini söyledi.
20-20-20 Kuralı
Yorgunluğu Azaltabilir
Dijital yorgunluğu hafifletmek için uygulanabilecek basit
yöntemlerden biri olarak 20-20-20 kuralını öneren Uzm. Dr. Yazar, her 20
dakikalık ekran kullanımından sonra 20 saniye boyunca en az 6 metre uzağa
bakılmasının gözü rahatlattığını ifade etti. Ek olarak mavi ışık filtresi
kullanımı, karanlık ortamda ekran izlenmemesi, yatmadan en az bir saat önce
ekranın kapatılması ve çocuklarla daha fazla fiziksel aktivite yapılmasının
önemli olduğunu vurguladı.
Aileler Model Olmadan
Çocukların Ekran Alışkanlığı Değişmez
Son olarak ebeveyn davranışlarının çocukların ekran
kullanımını doğrudan şekillendirdiğini hatırlatan Dr. Yazar: “Çocuklar,
yetişkinleri izleyerek öğrenir. Evde ekran kullanımını sınırlandırmak, birlikte
zaman geçirmek ve kitap okuma saatleri oluşturmak en sağlıklı yöntemdir”
diyerek ailelere çağrıda bulundu.