Her yıl milyonlarca insanın hayatını etkileyen zatürrenin (pnömoni), hala dünyanın en ciddi solunum yolu enfeksiyonlarından biri olduğunu belirten İstanbul Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Osman El Jundi, erken fark edildiğinde tedavisi mümkün olan hastalığın, özellikle risk grubundakiler için ölümcül seyredebileceğine dikkat çekti. Dr. Öğretim Üyesi El Jundi, “Özellikle yaşlılarda ateş olmadan seyreden ‘sessiz zatürre’ vakaları da artmaktadır. Bu nedenle ‘ateşim yok, ciddi değildir’ dememek gerekir” uyarısında bulundu. Alınacak tedbirlerle zatürreden korunmanın mümkün olduğunu belirten El Jundi, zatürrenin büyük oranda önlenebilir bir hastalık olduğunu vurgulayarak 6 öneride bulundu.
İstanbul Atlas Üniversitesi
Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Osman
El Jundi, 12 Kasım Dünya Zatürre Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada,
zatürrenin hala dünyanın en ciddi solunum yolu enfeksiyonlarından biri olduğunu
söyledi.
Zatürre
grip gibi başlar, daha ağır seyreder
Zatürrenin
akciğerlerdeki hava keseciklerinin (alveollerin) mikrop, virüs veya mantar
kaynaklı iltihaplanmasıyla oluştuğunu belirten Dr.
Öğretim Üyesi Osman El Jundi, “Bu iltihap, hava keseciklerinin sıvı veya irinle dolmasına
neden olur, nefes almak zorlaşır, vücut oksijensiz kalır. Belirtiler genellikle grip gibi başlar
ancak daha ağır seyreder. Belirtileri süregelen öksürük
(balgamlı veya kuru), göğüs ağrısı,
nefes alırken batma hissi, yüksek ateş, titreme, terleme, hızlı nefes alma,
nefes darlığı, yorgunluk, halsizlik, iştahsızlık şeklinde sıralayabiliriz.
Belirtiler arasında bazen mide bulantısı veya ishal de eşlik edebilir. Mayo Clinic uzmanlarına
göre, özellikle yaşlılarda ateş olmadan seyreden ‘sessiz zatürre’ vakaları da
artmaktadır. Bu nedenle ‘ateşim yok, ciddi değildir’ dememek gerekir”
uyarısında bulundu.
Risk
grupları dikkatli olmalı
Zatürreye
herkesin yakalanabileceğini ancak bazı kişiler için riskin daha yüksek olduğunu
kaydeden Dr. Öğretim Üyesi Osman El Jundi, bu grupları şöyle
sıraladı:
-65
yaş üstü bireyler ve 5 yaş altı çocuklar
-Kronik
hastalığı olanlar: Astım, KOAH, kalp yetmezliği, diyabet gibi
hastalıklarda risk artmaktadır.
-Bağışıklığı
zayıf kişiler: Kanser tedavisi görmek, kortizon kullanımı, organ
nakli sonrası dönemde olanlarda risk artmaktadır.
Sigara
içenlerin yakalanma riski 2-4 kat daha fazla
-
Sigara içenler ve hava
kirliliğine maruz kalanlar. Harvard Health raporuna göre, sigara içenlerin
zatürreye yakalanma riski içmeyenlere göre 2–4 kat daha fazladır.
-Yutma
güçlüğü yaşayanlar (Felç, yaşlılık veya nörolojik hastalıklar nedeniyle)
-Aşıları
eksik olanlar
Tekrarlayan
zatürrede detaylı tetkik yapılmalı
Zatürrenin
tekrarlayabileceğini belirten Dr. Öğretim Üyesi Osman El Jundi, “Zatürre bir kez
geçirildikten sonra tekrar ortaya çıkabilir. Eğer kısa aralıklarla zatürre
geçirdiyseniz, mutlaka detaylı tıbbi değerlendirme yapılmalıdır. Çünkü bazen
tekrarlayan zatürre, daha derin bir sağlık probleminin ilk işareti olabilir”
dedi.
Zatürre
hastaları bu uyarılara kulak vermeli
Zatürre
hastalarının dikkat etmesi gereken noktalara işaret eden Dr. Öğretim Üyesi Osman El Jundi önerilerini şöyle
sıraladı:
Tedaviyi
yarım bırakmayın: Antibiyotik veya antiviral ilaçlar doktorun belirttiği sürede
kullanılmalı.
Bol
sıvı alın, dinlenin: Akciğerin iyileşmesi zaman ister. Yorucu aktivitelerden
kaçının.
Sigara
ve alkolden uzak durun: Akciğer savunmasını zayıflatır, iyileşmeyi geciktirir.
Ağız
ve diş sağlığına önem verin: Kötü ağız hijyeni, özellikle yaşlılarda “aspirasyon
pnömonisi” riskini artırıyor.
Kronik
hastalıklarınızı kontrol altında tutun: Diyabet, kalp yetmezliği veya KOAH varsa
düzenli kontrollerinizi aksatmayın.
Belirtiler
tekrarlarsa doktora başvurun: Tam iyileşme sağlanmadan iş veya egzersize dönmek
komplikasyonlara yol açabilir.
Zatürreden korunmak için 6 tavsiye
Alınacak
tedbirlerle zatürreden korunmanın mümkün olacağını belirten Dr. Öğretim Üyesi Osman El Jundi, zatürrenin büyük
oranda önlenebilir bir hastalık olduğunu vurgulayarak önerilerini şöyle
sıraladı:
1. Aşı
olun. Pnömokok aşısı
özellikle 65 yaş üstü ve kronik hastalığı olanlar için önemlidir. Grip aşısı da olunmalıdır. Grip aşısı,
grip sonrası zatürre gelişimini yüzde 50’ye kadar azaltabilir.
2. Sigara
içmeyin. Sigara, akciğerin doğal savunma mekanizmasını zayıflatır.
3.
Ellerinizi sık yıkayın. Solunum yolu enfeksiyonlarının yüzde 80’i temasla bulaşır.
4. Sağlıklı beslenin, egzersiz yapın. Harvard Üniversitesi araştırmalarına
göre, düzenli egzersiz yapan bireylerde zatürreye bağlı ölüm riski yüzde 48
daha düşüktür.
5.Yeterince
uyuyun. Bağışıklık sistemi dinlenmeye ihtiyaç duyar; az uyku enfeksiyon riskini
artırır.
6. Kapalı
ortamları havalandırın. Ev ve iş yerlerinde temiz hava dolaşımı sağlanmalıdır.